XUÂN XA XỨ qua lời bình của Huyền Trang
XUÂN XA XỨ
Nơi quê nhà mẹ cha ơi! Có biết
Năm mới sang tuyết điểm trắng trên cành
Khi xuân về nỗi nhớ quê da diết
Bếp lửa hồng mẹ gói bánh chưng xanh
Năm mới sang tuyết điểm trắng trên cành
Khi xuân về nỗi nhớ quê da diết
Bếp lửa hồng mẹ gói bánh chưng xanh
Mẹ lặng lẽ giữ ấm hồng ngọn lửa
Mái nhà xưa vương vấn khói lam chiều
Bao khát khao trào dâng trong lòng mẹ
Gói cho đầy nỗi nhớ gửi con yêu
Mái nhà xưa vương vấn khói lam chiều
Bao khát khao trào dâng trong lòng mẹ
Gói cho đầy nỗi nhớ gửi con yêu
Nơi xa xứ lặng thầm trong khoảnh khắc
Nhớ mẹ hiền chải mái tóc cho con
Bàn tay mẹ nhẹ gỡ từng sợi rối
Giữ nuột nà suối tóc phủ lưng thon
Nhớ mẹ hiền chải mái tóc cho con
Bàn tay mẹ nhẹ gỡ từng sợi rối
Giữ nuột nà suối tóc phủ lưng thon
Nhìn thông xanh trên cành tuyết phủ
Nhớ đào, mai đượm nắng ấm quê nhà
Niềm hạnh phúc ngập tràn trong giấc ngủ
Con ngả đầu vào lòng mẹ vai cha
Hình dáng anh với nét cười đôn hâu
Của ngày xưa trong tiềm thức hiện về
Đêm trừ tịch cùng nhau đi hái lộc
Tiếng nói cười vang dội cả trời khuya
Của ngày xưa trong tiềm thức hiện về
Đêm trừ tịch cùng nhau đi hái lộc
Tiếng nói cười vang dội cả trời khuya
Chông chênh quá nơi đây bao năm tháng
Tiếng xuân cười khúc khích gợi tình ai
Ôi da diết những mùa xuân khát vọng...
Vẳng tiếng gà xao xuyến buổi ban mai.
Bùi Nguyệt
Chemnitz, CHLB Đức.
LỜI BÌNH CỦA HUYỀN TRANG
Xuân về tết, đến là những ngày đoàn tụ của mỗi gia đình chúng ta. Những người ở xa, thì càng da diết nhớ mẹ cha, anh em ,chòm xóm. Bài thơ “Xuân xa xứ”là tâm trạng ấy của nhà thơ Bùi Nguyệt; hiện đang ở CHLB Đức
Xin hãy nghe lời bày tỏ tâm tình của chị với cha mẹ:
Nơi quê nhà mẹ cha ơi! Có biết
Năm mới sang tuyết điểm trắng trên cành
Hình ảnh tuyết điểm trắng trên cành gợi ra một không gian vắng lặng, lạnh lẽo đang thấm vào nỗi buồn, lan vào nỗi nhớ da diết, cồn cào như sóng dậy trong lòng của nhà thơ :
khi xuân về nỗi nhớ quê da diết
Bếp lửa hồng mẹ gói bánh chưng xanh
khi xuân về nỗi nhớ quê da diết
Bếp lửa hồng mẹ gói bánh chưng xanh
“Bếp lửa hồng mẹ gói bánh chưng xanh” là bức tranh tả thực.Trước mắt ta, hiện ra một không gian nhỏ trong một mái ấm gia đình, có ngọn lửa hồng bập bùng tỏa ánh sáng người mẹ đang lặng lẽ gói bánh chưng, để mừng xuân, đón tết.
Có lẽ vì cái lạnh đêm cuối đông nên mẹ phải sưởi ấm bắng bếp lủa đó là điều bình thương. Nhưng cái hay ở đây là từ hơi ấm ngọn lửa, tác giả đã liên tưởng tới hơi ấm của tình yêu thương, ấp ủ trong một gia đình quả là tài tình, thú vị:
Mẹ lặng lẽ giữ ấm hồng ngọn lửa
Mái nhà xưa vương vấn khói lam chiều
Ngọn lửa ở đây đã mang tính ẩn dụ - ngọn lửa hạnh phúc,ngọn lửa yêu thương ngọn lửa niềm tin . Nó chính là ngọn lửa lòng của mẹ. Hiểu như thế ta mới thấy có lý khi tác tiếp những câu sau:
Bao khát khao trào dâng trong lòng mẹ
Gói cho đầy nỗi nhớ gửi con yêu
Vẫn là sư liên tưởng độc đáo. Tác giả đã cụ thể hóa ý trừu tượng :“Gói cho đầy nỗi nhớ gửi con yêu” Trừu tượng là nỗi nhớ niềm thương con của mẹ, cụ thể nhiều như những hạt gạo mẹ đang gói bánh đêm nay, làm sao mà đếm được.
Có lẽ vì cái lạnh đêm cuối đông nên mẹ phải sưởi ấm bắng bếp lủa đó là điều bình thương. Nhưng cái hay ở đây là từ hơi ấm ngọn lửa, tác giả đã liên tưởng tới hơi ấm của tình yêu thương, ấp ủ trong một gia đình quả là tài tình, thú vị:
Mẹ lặng lẽ giữ ấm hồng ngọn lửa
Mái nhà xưa vương vấn khói lam chiều
Ngọn lửa ở đây đã mang tính ẩn dụ - ngọn lửa hạnh phúc,ngọn lửa yêu thương ngọn lửa niềm tin . Nó chính là ngọn lửa lòng của mẹ. Hiểu như thế ta mới thấy có lý khi tác tiếp những câu sau:
Bao khát khao trào dâng trong lòng mẹ
Gói cho đầy nỗi nhớ gửi con yêu
Vẫn là sư liên tưởng độc đáo. Tác giả đã cụ thể hóa ý trừu tượng :“Gói cho đầy nỗi nhớ gửi con yêu” Trừu tượng là nỗi nhớ niềm thương con của mẹ, cụ thể nhiều như những hạt gạo mẹ đang gói bánh đêm nay, làm sao mà đếm được.
Từ đây, tứ thơ dược phát triển theo dòng suối cảm xúc trào dâng của tác giả :
Nhớ mẹ hiền chải mái tóc cho con
Bàn tay mẹ nhẹ gỡ từng sợi rối
Giữ nuột nà suối tóc phủ lưng thon
Qua cử chỉ “ Nhẹ nhàng gỡ từng sợi rối”, ta thấy mẹ thật yêu chiều, âu yếm con gái của mình, dù con đã trở thành một thiếu nữ có “suối tóc phủ lưng thon”. Khi tác giả liên tưởng:
Hình dáng anh với nét cười đôn hậu
Của ngày xưa trong tiềm thức hiện về
Đêm Trừ tịch cùng nhau đi hái lộc
Tiếng nói cười náo nức cả trời khuya
Chỉ vài nét chấm phá thế thôi, nhưng tuyệt vời hạnh phúc! Ngập tràn không khí mùa xuân. Xuân đất trời, xuân trong lòng người “Tiếng nói cười náo nức cả trời khuya” Đây mới tâm điểm của hạnh phúc gia đình:
Niềm hạnh phúc ngập tràn trong giấc ngủ
Con ngả đầu vào lòng mẹ vai cha.
Hai câu thơ cuối khép lại bài thơ nhưng lại mở ra một chân trời tươi sáng của buổi bình minh vẳng tiếng gà như tiếng gọi của hồn quê đối với người viễn xứ. Hình tượng thơ được nâng lên, tầm khái quát được mở rộng
Nhà thơ ơi!Tâm cảnh của chị cũng là tâm cảnh của chúng tôi – những người ở “Hai phía chân trời” Đoc bài thơ này càng tăng thêm nỗi nhớ quê hương, nhất là lúc xuân về tết đến.
HUYỀN TRANG
Theo nguồn Trannhuong.com