TỬ VẬN”
Một ngày mưa dầm gió bấc,tôi viết bài thơ sau:
CẢNH ĐÌU HIU
Mưa dầm, gió bấc, cảnh đìu hiu
Trời ẩm mốc meo, đất ỉu xìu.
Bà goá đơn côi lòng chán ngắt
Ông già cô độc dạ buồn thiu.
Bến sông heo hút hình xơ xác
Cây cối vật vờ dáng khẳng khiu.
Đêm thẳm trùm căn nhà tịch mịch
Một mình một đốm lửa liu riu.
Pham Văn Dương
Tôi không định gửi cho ai, nhưng sau thấy bài thơ có nhiều “tử vận” gây khó cho người họa. Đó là các từ kép ở cuối câu vần ( từ thứ 6 và thứ 7) mà khó có thể thay riêng từ thứ 6 (vì người họa phải tránh lỗi “khắc lục”, không được dùng lại từ thứ 6 của bài xướng). Ví dụ: “ khẳng khiu”, “liu riu”, kể cả “ỉu xìu”, đìu hiu”.... Nhưng tôi nghĩ tiếng Việt mình giầu lắm, các bạn thơ có thể sáng tạo ra được nhiều từ “đắt”, nên đã gửi bài thơ của tôi cho CLB Thơ Đường luật Phạm Đạo Phú. Không ngò có đến hàng chục bài họa. Các bài họa này khó thoát hết “tử vận” nên vẫn có câu mắc lỗi “khắc lục”, nhưng cũng đành chấp nhận vì không tìm được từ thay thế. Tôi chép lại mấy bài sau:
Các bài hoạ:
1. NHỚ NGƯỜI YÊU ĐÃ KHUẤT
Mười mấy năm rồi sống hắt hiu
Cõi lòng trầm mặc, cảnh iu xìu
Một mình đằng đẵng thân đơn chiếc
Trăm mối u sầu dạ thắt thiu
Nhớ thuở gần nhau, tình thắm thiết
Buồn thời xa vắng, sống đìu khiu
Âm dương cách biệt từ khi ấy
Để lại cho ai nỗi chỉn riu
Đinh Huyền Ân
2. THU ĐỜI NGƯỜI
Nặng bước hoàng hôn tím quạnh hiu
Gió ru cây ngủ nắng hoe xìu
Bôn ba nửa kiếp lòng đau nát
Vất vả một đời mộng rã thiu
Chân lý ngày càng như méo lại
Niềm tin mỗi lúc cũng gầy khiu
Thu vàng trải lá chiều trơ lạnh
Sưởi ấm làm sao… chút lửa riu
Phạm Trúc Giang
3. MẠCH NƯỚC NGẦM
Mưa ngâu sùi sụt, gió hiu hiu
Lả tả vườn hoang lá ướt xìu
Suối cạn đổi dòng bờ héo úa
Chim buồn rỉa cánh mắt thiu thiu
Bầy dơi uể oải hình teo tóp
Khóm trúc khô gầy dáng khẳng khiu
Sự sống còn đâu… May bỗng gặp:
Mạch ngầm nước chảy… cứ liu riu!
Huy Phương
4. CHIỀU BUỒN
Mây trôi nhè nhẹ, gió hiu hiu
Trinh nữ khẽ lay lá khép xìu
Nhả sợi nhện vàng giăng ngớ ngẩn
Tựa đầu thiếu nữ ngủ thiu thiu
Thuỳ dương cất tiếng ru dìu dặt
Tre trúc vươn nhành gióng khẳng khiu
Chim mộng bay về nâng giấc điệp
Giọt buồn rơi tẳt lửa riu riu….
Phạm Thị Thuý Lan
5. CẢNH HỔ TÂY
Sương dăng mặt nước thấy hiu hiu
Làn gió run trong đám lá xìu
Nhành liễu bên hồ trông lạnh lẽo
Mảnh thuyền dưới bến thấy buồn thiu
Anh ngồi ghế đá lòng tê tái
Em tựa cây bàng dáng hắt hiu
Chim chóc xác sơ tìm chốn tổ
Hồ Tây cảnh ấy thật liu riu
Phạm Đình Nhân
6. CHIỀU MƠ
Hương xuân nhè nhẹ, gió hiu hiu
Chiều đã dần buông, nắng đã xìu.
Nhắm mắt bên bàn, ngồi gật gật
Tựa đầu cạnh ghế, ngủ thiu thiu
Vừa mơ em gái người đầm đậm
Đã mộng cô nàng dáng khẳng khiu…
Tỉnh dậy vươn vai, chân tấp tểnh
Qua cầu soi bóng, nước riu riu…
Phạm Thanh Cải
7. PHẬN CHÀI
Sông nước chiều đông cảnh hắt hiu
Ông chài tựa mạn dáng liu thiu
Thả câu sóng cả lòng mong ngóng
Kéo lưới mắt xuông dạ mủi xìu
Bồi lở bờ sông cây khấp khểnh
Vật vờ con sóng bóng liu khiu
Lênh đênh kiếp sống theo con nước
Lận đận ngày đêm phận tép riu !
Phạm Hồng Quảng
8. MA NƠ CANH
(bát vận đồng âm)
Vẫn biết mình thân phận hẩm hiu
Lại mang vẻ mặt cứ luôn xìu
Quanh năm đứng cửa không thèm níu
Suốt tháng treo đồ chẳng sợ thiu
Cơm nước đâu màng dù chút xíu
Chân tay nào thẹn dẫu liu khiu
Đêm ngày thức suốt mà chưa xỉu
Ai cũng khinh thường tựa tép riu.
...tbc...
9. NỖI BUỒN CÔ LỮ
Những ngày đông giá gió hiu hiu
Mù mịt sương giăng cảnh sập xìu
Lặng lẽ nước trôi nhìn lạnh lẽo
Mơ màng thuyền đậu ngủ thiu thiu
Trông về quê cũ trời thăm thăm
Nhớ tới mẹ già dáng khấp khiu
Cô lữ ngóng theo lòng khắc khoải
Nỗi buồn hoang hoải cứ riu riu.
Bùi Nguyệt - CHLB Đức
