XUÂN TRONG " THƠ VIỆT Ở ĐỨC"
Đông đã tàn Hà Nội cũng vào xuân
Chim di trú gọi nhau bay về tổ
Ai thấu được nỗi lòng người viễn xứ
Cứ cồn cào da diết nhớ quê hương
Khi xuân về, Tết đến, tâm trạng của những người viễn xứ chúng tôi là
thế đó! Nhớ quê cha đất tổ đến cồn cào, nhớ từ sắc hoa đào đến cảnh vui
xuân quây quần, ấm áp bên ánh lửa hồng nấu bánh chưng xanh của gia
đình, chòm xóm.Trên đất khách xứ người, chúng tôi chẳng khác gì những
con chim xa tổ, lạc đàn. cùng hướng về cội nguồn ở phía trời Đông và
cất lên những khúc nhạc lòng, trong niềm thương, nỗi nhớ.Khúc nhạc lòng
đó, người ta vẫn gọi là thơ.
Mỗi
bài thơ là một khúc lòng cất lên hòa với niềm vui xuân mới.Tuy tâm cảnh
mỗi người có những nét khác nhau – khác nhau về cung bậc cảm xúc, về
hình tượng nghệ thuật, về phong cách thể hiện nhưng đều chung một tấm
lòng hướng về Tổ quốc, quê hương, gửi gắm niềm thương, nỗi nhớ của mình
tới đại gia đình dân tộc Việt Nam, và tới gia đình của mỗi người con xa
xứ.
Nhà thơ Thế Sáng “Ôn cố để tri tân” anh nhớ tới hình ảnh tảo tần của mẹ dưới mái tranh nghèo ở làng quê của thời “Bao cấp”:
Tết lại về con nhớ lắm Mẹ ơi !
Tất tưởi Mẹ đi mua thêm đấu lúa
Đấu
to hơn bơ nhưng nhỏ hơn rá, nông dân miền Bắc thường dùng để ao thóc.
Đấu lúa có nhiều nhặt gì đâu mà mẹ vẫn phải mua thêm để đón Tết mừng
Xuân. Chỉ chừng đó thôi ta cũng đủ rơi nước mắt, thương cha mẹ sống
trong thời Bao cấp- đói ăn, thiếu mặc. Chỉ được “No ba ngày tết” còn
“đói ba tháng hè”. Nghe bàì thơ “ Nhớ tết xưa” của anh, ta khó có thể
cầm lòng được, nhất là qua đoạn thơ này
Chiều Ba mươi cũng chẳng bớt lo
Mẹ phải khất nợ từng ngày từng buổi
Mẹ bán non đi từng nải chuối!
Mong trời nắng to, hong lại áo nâu
sờn
(Nhớ Tết xưa - Thế Sáng, Berlin)
Nhà
thơ Thế Dũng cũng nhớ lại một đêm Trừ tịch nhưng không phải đêm Trừ
tịch cùng nhau đi hái lôc / Tiếng nói cười náo nức cả trời khuya, ở quê
nhà, mà đó là đêm Trừ tịch mang đậm dấu ấn lịch sử của CHLB Đức khi
Bức tường Berlin sụp đổ:
Đêm trừ tịch đầu tiên tôi được thấy
Đông với Tây cởi mở nỗi lòng mình
Chân phiêu lãng chợt buồn trên xứ lạ
Dưới chân mình đâu phải đất khai sinh
Viết ở cổng thành Brandenburg
Thế Dũng ( Berlin)
Khác
với Thế Sáng và Thế Dũng, tác giả Minh Hải lại từ thực tai mà hướng
tới tương lai, trong niềm vui phơi phới, trong sắc màu rực rỡ của trời
đất vào Xuân. Anh nhìn xuân ở góc độ vừa khái quát, vừa cụ thể, qua bài
“Xuân hẹn ước”:
Mùa Xuân thắm lại đất trời
Hoa trao hương sắc ngỏ lời thương nhau
Tôi
rất tâm đắc với lời bình của Lê Hùng: “Từ thắm thường làm phụ tố cho
tính từ chỉ màu sắc: xanh thắm, tươi thắm, đỏ thắm , Đó là những gam màu
tươi sáng, rực rỡ. Ở đây,chỉ một từ “thắm” thôi, mà tác giả đã gợi ra
cho chúng ta những gam màu ấy của thiên nhiên khi mùa xuân đến và ẩn
sâu trong đó ta thấy cả niềm vui.“Ngôn ngữ của loài chim là tiếng hót,
ngôn ngữ của loài thú là tiếng kêu” .Ngôn ngữ của hoa được Minh Hải
cho là hương vị . xem ra cũng thật lý thú ,rất hơp. biện pháp tu từ nhân
hóa ”ngỏ lời thương nhau” Rõ ràng khổ thơ đầu hiện ra trước mắt chúng
ta một không gian rưc rỡ, tươi thắm của trời đất vào xuân . Tình hoa
quện với tình người như một sự giao thoa hòa cảm.”
Mặc sương phủ, mặc tuyết rơi
Hồng kia vẫn rực góc trời xa xa
Biển đời bão táp phong ba
Tình sâu nghĩa nặng phù sa đắp bồi
Đó là một mối tình cao đẹp - cao đẹp ở
lòng chung thủy và sức mạnh phi thường của tình yêu đã vượt qua cả phong ba bão
táp, vượt qua mọi trở lực đi đến “ Bến bờ ước hẹn đậu nơi em chờ” để :
Anh tấu nhạc em hòa thơ
Xốn xang gió sớm ngẩn ngơ nắng chiều.
Bài thơ có tầm khái quát rộng mang đậm
tính trữ tình và cả tính triết lý nhân sinh về hạnh phúc. Hạnh phúc không phải
từ trên trời rơi xuống, cũng không phải là đi trên thảm nhung, mà là " lửa
thử vàng, gian nan thử sức", như con thuyền đã vượt qua phong ba bão tố.
Cốt lõi của hạnh phúc, của tình yêu là sự đồng điệu tâm hồn. Chỉ đồng điệu tâm
hồn mới có tình yêu vĩnh cửu.(Lê Hùng)
Như Minh Hải, Tác
giả Đài Trang cũng gửi tới người bạn đời của mình lời chung tình son sắt:
Ở bên này cách biệt cuối trời xa
Sóng vẫn mãi ca vang lời về biển
Chốn ngàn trùng xin gửi người thương mến
Xuân đôi nơi mang trọn nỗi chung tình.
( Đài Trang-Xuân đôi nơi)
Tác
giả Thái Thiên Tri lại thả hồn thơ theo đường bay của hàng không Việt
Nam Airlines. Anh không dấu nổi niềm tự hào về phụ nữ Việt Nam “Những cô
Tấm hiện về giữa hành lang vũ trụ” và những “Cô Tấm”cũng mang lại niềm
vui, xoa dịu nỗi buồn cho những khách hàng không là những người viễn xứ
đang bay về đón Tết với quê hương:
Hàng không Airlines lộng lẫy kiêu sa
Rạng rỡ Việt Nam dáng lụa là quyến rũ
Những cô Tấm hiện về giữa hành lang vũ trụ
Xua nỗi buồn viễn xứ phôi pha
(Tình khúc Việt Nam Airlines - Thái Thiên Tri)
Thơ
về chủ đề xuân, về nỗi nhớ quê hương, đất nước khá phong phú, nhiều
khía cạnh, nhiều lĩnh vực khác nhau trong cuộc sống.
Tác giả Chu Văn Keng thể hiện mùa xuân qua bài "Ngẫu hứng Xuân"
Xuân về chen lộc, rộ Đường thi
Sắc nhuận Đào, Mai khéo nhắc gì
Trang điểm đất trời, mây lướt gio
Vấn vương mưa bụi, khúc hùng bi
Tác giả Lê
Ngọc Kỳ qua bài “ Hồn Tổ quốc” thể hiện rõ tấm lòng da diết nhớ quê
hương. Phong cảnh của quê hương lúc xuân về anh cũng thấy trong những
giấc chiêm bao:
Hồn Tổ quốc đi vào từng giấc ngủ
Bến sông quê neo đậu nhữang con đò
Mai vàng rực bên đào phai khoe sắc
Gió xuân về gọi nắng đến buông thơ...
(Hồn Tổ quốc- Ngọc Kim Ly)
Khác
với Ngọc Kim Ly, Đặng Sỹ Thìn như muốn reo lên trong ngập tràn hạnh
phúc, thả hồn vào hương sắc mùa xuân mà ngây ngất trong lòng như được
cỡi Rồng ngao du Tiên cảnh:
Xuân về rạng rỡ đẹp hơn
Ngất ngây hương tết ngọt thơm đong đầy
Ngập tràn hạnh phúc hôm nay
Ngỡ đang thiên cảnh đạp mây cưỡi Rồng
(Đặng Sỹ Thìn – Tết Việt ở Dresden)
Bài thơ chúc tết của Hồng Trang, ngôn ngữ không sáo
mòn bóng bảy nhưng vẫn in vào lòng người qua lời chúc Tết chân thành
CLB thơ:
Em chúc bạn bè người thân
Năm mới sẽ được ngàn lần an vui
Sau cùng em có đôi lời
Chúc câu lạc bộ cho đời nhiều thơ.
Người ta thì chúc lắm tiền nhiều của, còn Hồng Trang thì chúc nhiều thơ. Vì thơ
là sự cộng hưởng của tâm hồn và trí tuê. Là điểm tựa tinh thần như Nhà
thơ Phùng Quán đã nói: “ Nhũng lúc ngã lòng tôi vịn câu thơ mà đứng
dậy” Những thi phẩm trên là những khúc nhạc lòng, đã ánh lên những vẻ
đẹp tâm hồn của con Lạc cháu Hồng nơi viễn xứ, luôn hướng về quê cha
đất tổ, nhất là khi Tết đến, xuân sang.
Bùi Nguyệt
